Verslag Diner – Bloeddonorschap

Behoefte aan Turks bloed
Bij de bloedbank is behoefte aan bloeddonoren met een Turkse afkomst. Dit komt doordat dit bloed bepaalde specifieke kenmerken heeft die ‘Nederlands’ bloed niet. In sommige specifieke gevallen hebben Turkse Nederlanders bloed nodig die het meest overeenkomt met dat van zichzelf. Verhoudingsgewijs zijn er weinig Turkse Nederlanders onder de Nederlandse bloeddonoren. Sanquin doet een oproep aan met name de hoogopgeleide Turkse Nederlanders om bloeddonor te worden.

Sanquin en bloeddonoren in Nederland
Sanquin is een stichting die bij de wet als enige instantie is toegestaan de activiteiten van “bloedbankieren” te ontplooien in Nederland. Nederland telt circa 400.000 bloed- en plasmadonors met een verloop van10% per jaar. Dat wil zeggen dat Sanquin ieder jaar circa 40.000 nieuwe donors moet werven om te kunnen voldoen aan de vraag van de ziekenhuizen. Werven is het meest effectief gebleken via bestaande donors die nieuwe donors werven. Het effect van werving door middel van folders is nihil gebleken.

De overige 90% zijn trouwe donors, die vaak hoog opgeleid zijn, een bovenmodaal inkomen hebben en met name woonachtig in zgn. ‘witte” gebieden. Het percentage hoger opgeleiden in Nederland ligt rond de 30% van de totale bevolking. Binnen de Turkse gemeenschap van circa 400.000 medelanders ligt dit percentage van hoger opgeleiden een stuk lager, namelijk rond de 15%.

Verschil in type bloed en origine
Wat veel mensen niet weten is dat naast het “A-B-O” en “Rhesus” bloedgroepsysteem er nog zo’n 400 bloedgroepen bekend zijn. De Duitse gemeenschap lijkt qua bloedgroepen op de Nederlandse. Grotere verschillen tussen bloedgroepen vinden we bijvoorbeeld tussen Nederlanders en mensen van Afrikaanse origine.

Deze laatste groep mist bijvoorbeeld het antigeen uit bloedgroep Duffy (zgn. Duffy negatief). Iemand die Duffy negatief is, is erg allergisch voor Duffy positief bloed. Europeanen hebben met name Duffy positief bloed. Daarentegen is de Duffy negatief persoon ongevoelig voor een bepaalde vorm van malaria. Deze malariaparasiet maakt gebruik van het Duffy antigeen om de rode bloedcel binnen te dringen.

Bijzonder getypeerd bloed is nodig omdat de ziekenhuizen daarom vragen voor patiënten met een niet westerse achtergrond. Sanquin is monopolist op de Nederlandse markt en dat legt een zware verantwoordelijkheid bij Sanquin. Sanquin mag geen ‘nee” verkopen en moet dus altijd kunnen leveren wat gevraagd wordt. Bijzonder getypeerd bloed is ook belangrijk bij een stamceltransplantatie. Dat ondergaan bijvoorbeeld patiënten met bloedkanker. De kans op afstoting van de nieuwe stamcellen is het kleinst als het bloed van donor en patiënt erg op elkaar lijken.

Definities
Antigeen– een molecuul dat in staat is een reactie van het afweersysteem op te wekken, waarbij antistoffen worden gemaakt.

Over Sanquin
Termen die bij de beantwoording van vragen gevallen zijn en misschien de moeite waard zijn om nader te onderzoeken.

• Sanquin is een hybride organisatie bestaande uit een publiek en een privaat deel.
• Sanquin heeft het grootste testlaboratorium van Nederland. Dagelijks testen ze circa 3000 buisjes met bloed, serum of andere vloeistof.